ΓΛΩ 305: EΛΛHNIKH ΓΛΩΣΣA ΙI: ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΕΩΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ (5 ECTS)
Το μάθημα καταπιάνεται με την παρακολούθηση των κύριων φωνολογικών, μορφοσυντακτικών και λεξιλογικών αλλαγών που υπέστη η ελληνική κατά την ελληνιστική εποχή και στη συνέχεια κατά την πρώιμη και όψιμη μεσαιωνική περίοδο. Στο πλαίσιο αυτό, συνεχίζοντας το «ταξίδι» μας στον χρόνο και τον χώρο, αναφερόμαστε συνοπτικά στην ενδιάμεση θέση της ελληνιστικής κοινής ως ποιοτικής μετεξέλιξης της αρχαίας και σημείου εκκίνησης χαρακτηριστικών που συν τω χρόνω «λαξεύουν» τη φυσιογνωμία της μεσαιωνικής (και αργότερα της νέας ελληνικής). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην έννοια της γλωσσικής αλλαγής και των παραγόντων/μηχανισμών που την προκαλούν καθώς και στους τρόπους ανίχνευσής της μέσα από διάφορες πηγές.
Η προβληματική της αξιοποίησης των πηγών και τα συναφή μεθοδολογικά ζητήματα μας οδηγούν στην επισήμανση της προτεραιότητας του προφορικού λόγου έναντι του γραπτού, ακόμη και όταν ο τελευταίος αποτελεί τη μοναδική σχεδόν πηγή της ιστορίας της γλώσσας. Οι αλλαγές της προφορικής γλώσσας καθίστανται έτσι κομβικό σημείο των αναζητήσεών μας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αγνοούμε την ύπαρξη της λόγιας γραπτής και την επίδρασή της στην προφορική. Τέλος, η διαχρονική προσέγγιση που επιχειρείται στο πλαίσιο του μαθήματος αυτού βασίζεται στη θεώρηση της διαχρονίας ως αθροίσματος διαδοχικών συγχρονιών, και της εκάστοτε συγχρονίας ως συνδυασμού και συνύπαρξης παλαιότερων και νεότερων στοιχείων, που αφενός προωθούν τη γλωσσική αλλαγή και αφετέρου διασφαλίζουν τη γλωσσική συνέχεια.
Δελτίο μαθήματος (ΜΟΔΙΠ) elearning