ΓΛΩ 395: ΘΕΜΑΤΑ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ (12 ECTS)
Το υποχρεωτικό́ μάθημα της ειδίκευσης Γλωσσολογίας ΓΛΩ 395: Θέματα Γλωσσολογίας στοχεύει στη σε βάθος γνώση θεματικών περιοχών της Γλωσσολογίας και περιλαμβάνει εκτενή ύλη (βλ. Βιβλιογραφία, σελ. 14-16) από όλες αυτές τις θεματικές περιοχές της Γλωσσολογίας. Το μάθημα εξετάζεται με δύο εναλλακτικούς τρόπους:
(α) με προφορική εξέταση εφ’ όλης της ύλης που αναφέρεται στη Βιβλιογραφία (100%)
(β) με γραπτή πτυχιακή εργασία και δημόσια παρουσίασή της (70%) και προφορική εξέταση (30%) στη Βιβλιογραφία που είναι σημειωμένη με αστερίσκο ‘*’.
Διευκρινίζεται ότι δεν είναι υποχρεωτικό να κάνουν όλοι/ες οι φοιτητές/τριες πτυχιακή εργασία. Τα μέλη ΔΕΠ / ΕΔΙΠ θα αναλαμβάνουν την εποπτεία των διπλωματικών εργασιών με βάση προϋποθέσεις που θέτει ο καθένας/μια ξεχωριστά (π.χ. μαθήματα που έχει περάσει ο/η υποψήφιος/α, ο βαθμός σε αυτά, η αναλυτική βαθμολογία). Το όριο εργασιών που μπορεί να αναλάβουν τα μέλη ΔΕΠ / ΕΔΙΠ ορίζεται συμβατικά έως 5.
Αφού το μέλος ΔΕΠ / ΕΔΙΠ συμφωνήσει να αναλάβει μια εργασία, ο φοιτητής /η φοιτήτρια καταθέτει στο Σπουδαστήριο Γλωσσολογίας (κ. Δότα) ένα έντυπο ως αίτημα / ενημέρωση με τα στοιχεία του, τον τίτλο της εργασίας, το όνομα και την υπογραφή του εποπτεύοντος μέλους ΔΕΠ / ΕΔΙΠ.
Για τη συνολική βαθμολογία του πτυχιακού μαθήματος θα συνυπολογίζεται κατά 70% η πτυχιακή εργασία και η δημόσια παρουσίασή της και κατά 30% η προφορική εξέταση στη Βιβλιογραφία που είναι σημειωμένη με αστερίσκο. Το καθένα από αυτά βαθμολογείται ξεχωριστά στην κλίμακα του 10 και στη συνέχεια ο κάθε βαθμός πολλαπλασιάζεται με το 0,7 και το 0,3 αντίστοιχα. Για παράδειγμα, βαθμός 5 στην πτυχιακή εργασία (επί 0,7) δίνει 3,5 στη συνολική βαθμολογία, ενώ βαθμός 5 στην προφορική εξέταση (επί 0,3) δίνει 1,5 στη συνολική βαθμολογία.
Φοιτητής/τρια που δεν συγκεντρώνει 5 στη συνολική βαθμολογία κατά την εξεταστική Φεβρουαρίου ή Ιουνίου, δικαιούται να ξαναδώσει το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, έχοντας κατοχυρώσει το βαθμό της πτυχιακής εργασίας. Αν δεν περάσει και το Σεπτέμβριο, η διαδικασία επαναλαμβάνεται από την αρχή, επιδιώκοντας τη βελτίωση της πτυχιακής εργασίας.
Η πτυχιακή εργασία θα παρουσιάζεται πριν από την προφορική εξέταση. Στη δημόσια παρουσίασή της, εκτός από το επιβλέπον μέλος ΔΕΠ / ΕΔΙΠ, τον/την εξεταζόμενο/η και όποιον άλλον/η επιθυμεί να παρακολουθήσει, υποχρεωτικά θα συμμετέχει ένα ακόμη μέλος ΔΕΠ / ΕΔΙΠ, με δυνατότητα συμβουλευτικής μόνο βαθμολογίας.
Χρόνος παρουσίασης της πτυχιακής προτιμάται η περίοδος μετά το πέρας της διδασκαλίας των μαθημάτων του εξαμήνου και πριν την εξεταστική περίοδο. Η κατάθεση της εργασίας γίνεται στην ίδια εξεταστική με την προφορική εξέταση του 30% της ύλης.
Επιτρέπεται η ανάθεση μελέτης ξένης βιβλιογραφίας. Για τις προφορικές εξετάσεις το 30% της εξεταζόμενης ύλης θα πρέπει να προέρχεται από την κοινή για όλους προτεινόμενη βιβλιογραφία. Η έκταση της πτυχιακής εργασίας ορίζεται σε 7.500-10.000 λέξεις (χωρίς τη βιβλιογραφία και τα παραρτήματα).
Μεταβατικές διατάξεις
Οι προτεινόμενες αλλαγές ισχύουν για όσους/ες φοιτητές/φοιτήτριες επιλέξουν την ειδίκευση γλωσσολογίας από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 και μετά. Οι αλλαγές αυτές δεν επηρεάζουν το πρόγραμμα σπουδών των φοιτητών/φοιτητριών που έχουν ήδη επιλέξει την ειδίκευση γλωσσολογίας. Επομένως, δεν χρειάζονται μεταβατικές διατάξεις για τους φοιτητές/τις φοιτήτριες που έχουν επιλέξει την Ειδίκευση Γλωσσολογίας πριν από το ακαδ. έτος 2021-2022.
Βιβλιογραφία
Ύλη για όσους/ες εξετάζονται ΜΟΝΟ ΠΡΟΦΟΡΙΚΑ στο σύνολο της ύλης
Θεωρητική & Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία
Αναγνωστοπούλου, Ε., & Λεκάκου, Μ. (2023). Σύνταξη. Στο Μ. Λεκάκου & Ν. Τοπιντζή (επιμ.), Εισαγωγή στη Γλωσσολογία. Αθήνα: Gutenberg.
[Σελίδες: 203-233]
Βαρλοκώστα, Σ. (2008). Γλωσσική κατάκτηση: Ο έμφυτος και υποσυστημικός χαρακτήρας της γλώσσας. Στο Κ. Πόταγας & Ι. Ευδοκιμίδης (επιμ.), Συζητήσεις για τον Λόγο στο Αιγινήτειο (σελ. 101-114). Αθήνα: Συνάψεις.
Διακογιώργη, Κ. (2023). Διγλωσσία και δίγλωσση γλωσσική ανάπτυξη: Κεντρικά θεωρητικά και μεθοδολογικά ζητήματα. Στο Κ. Διακογιώργη, Ευ. Σελίμης, Δ. Παπαδοπούλου & Γ. Ανδρέου (επιμ.), Διγλωσσία. Γλωσσική ανάπτυξη και εκπαιδευτικές εφαρμογές (σελ. 28-64) . Αθήνα: Gutenberg.
Ιορδανίδου, Ά., & Σέργης, Γ. (2019). Νεοελληνική ορθογραφία: μελέτη λαθών και ζητήματα διδασκαλίας. Μελέτες για την ελληνική γλώσσα, 39, 465-474. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη).
Διαθέσιμο στο: http://ins.web.auth.gr/images/MEG_PLIRI/MEG_39_465_474.pdf
Κουτσογιάννης, Δ., Χατζηκυριάκου, Ι., Αντωνοπούλου, Στ., Αδάμπα, Β., & Παυλίδου, Μ. (2015). Ανάλυση γλωσσικού λόγου: η γλωσσική διδασκαλία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
[Α’ τόμος, κεφ. 2, ενότητα 2.3, σελ. 68-89).
Lakoff, J., & Johnson, M. (2003). Ο μεταφορικός λόγος: ο ρόλος της μεταφοράς στην καθημερινή μας ζωή. Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
[Σελίδες: 25-51, 57-63, 73-80]
Παπαδοπούλου, Δ., & Α. Ρεβυθιάδου (επιμ.). 2023. Εισαγωγή στη Μορφολογία: Θεωρία και Πειραματικές Εφαρμογές. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, Θεσσαλονίκη.
[Κεφ. 2, 5]
Ρούσσου, Α., & Τσαγγαλίδης, Α. (2023). Σημασιολογία. Στο Μ. Λεκάκου & Ν. Τοπιντζή (επιμ.), Εισαγωγή στη Γλωσσολογία. Αθήνα: Gutenberg.
[σελίδες: 239-279]
Τάντος, Α., Μαρκαντωνάτου, Σ., Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Ά., Κυριακοπούλου, Π. (2015). Υπολογιστική γλωσσολογία: Θεωρία και Πράξη με ειδική αναφορά στην Ελληνική Γλώσσα. [ηλεκτρ. Βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/2205.
[Κεφάλαιο 5: Σώματα κειμένων και εφαρμογές]
Ιστορική & Βαλκανική Γλωσσολογία
Beekes, R. S. P. (2004). Εισαγωγή στη συγκριτική ινδοευρωπαϊκή γλωσσολογία. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη).
[Σελίδες: 103-172]
Browning, R. (1991). Η ελληνική γλώσσα, μεσαιωνική και νέα (μτφρ. Μ. Κονομή). Αθήνα: Παπαδήμας.
[Σελίδες: 76-118, 157-179]
Thomason, S. (2019). Εισαγωγή στη γλωσσική επαφή (μτφρ. Ν. Λιόσης). Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη).
[Σελίδες: 155-173, 201-239]
Χριστίδης, Α.-Φ. (2014) [2001]. Ιστορία της ελληνικής: Από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη).
[Σελίδες: 452-486, 493-507]
Ύλη για όσους/ες εκπονούν πτυχιακή εργασία (Πτυχιακή εργασία (70%) & Προφορική εξέταση (30%))
Θεωρητική & Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία
Αναγνωστοπούλου, Ε., & Λεκάκου, Μ. (2023). Σύνταξη. Στο Μ. Λεκάκου & Ν. Τοπιντζή (επιμ.), Εισαγωγή στη Γλωσσολογία. Αθήνα: Gutenberg.
[Σελίδες: 217-229]
Βαρλοκώστα, Σ. (2008). Γλωσσική κατάκτηση: Ο έμφυτος και υποσυστημικός χαρακτήρας της γλώσσας. Στο Κ. Πόταγας & Ι. Ευδοκιμίδης (επιμ.), Συζητήσεις για τον Λόγο στο Αιγινήτειο (σελ. 101-114). Αθήνα: Συνάψεις.
Κουτσογιάννης, Δ., Χατζηκυριάκου, Ι., Αντωνοπούλου, Στ., Αδάμπα, Β., & Παυλίδου, Μ. (2015). Ανάλυση γλωσσικού λόγου: η γλωσσική διδασκαλία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
[Α’ τόμος, κεφ. 2: ενότητα 2.3, σελ. 68-89]
Παπαδοπούλου, Δ. & Α. Ρεβυθιάδου (επιμ.). (2023). Εισαγωγή στη Μορφολογία: Θεωρία και Πειραματικές Εφαρμογές. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, Θεσσαλονίκη.
[Κεφάλαιο 2]
Ιστορική/Βαλκανική Γλωσσολογία
Beekes, R. S. P. 2004. Εισαγωγή στη συγκριτική ινδοευρωπαϊκή γλωσσολογία. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη).
[Σελίδες: 103-172]
Browning, R. (1991). Η ελληνική γλώσσα, μεσαιωνική και νέα (μτφρ. Μ. Κονομή). Αθήνα: Παπαδήμας.
[Σελίδες: 76-118, 157-179]
Δελτίο μαθήματος (ΜΟΔΙΠ) elearning